W związku z tymi wszystkimi zaletami, dietetycy nie wykluczają jajek z jadłospisu. Wyjątek stanowią chorzy, którzy są uczuleni na jajka. SIBO a dieta bogata w pszenicę to przepis na bolesne wzdęcia, zgagę i zaparcia. Pszenica jest jednym z tych produktów, których zdecydowanie należy unikać w czasie walki z chorobą.
Dieta bogata w żelazo w ciąży to podstawa zdrowego odżywiania. Zapotrzebowanie na żelazo wzrasta wtedy niemal o połowę, a jego niedobory grożą anemią. Podpowiadamy, jakie produkty są bogate w żelazo i co jeść w ciąży, aby dostarczyć organizmowi żelaza. Istnieje wiele produktów bogatych w żelazo, które powinno się jeść w ciąży. Dzięki temu możemy mieć pewność,ze wyniki naszych badań morfologicznych będą dobre, czyli że nie będziemy mieć niedoborów żelaza i wynikającego z tego niskiego poziomy hemoglobiny. Sprawdź, co jeść w ciąży, aby dostarczać żelaza i jakie produkty są bogate w żelazo. Spis treści: Żelazo w ciąży - dlaczego warto dbać o jego wysoki poziom? Produkty bogate w żelazo Z czym łączyć produkty bogate w żelazo Napoje, które ułatwiają lub utrudniają wchłanianie żelaza Żelazo w ciąży - dlaczego warto dbać o jego wysoki poziom? Żelazo odgrywa podstawową rolę w wytwarzaniu hemoglobiny – składnika krwi niezbędnego do transportu tlenu z płuc do wszystkich tkanek organizmu. Hemoglobina bierze także udział w procesach oddychania tkankowego i w prawidłowym funkcjonowaniu mózgu. Niedobory żelaza w ciąży prowadzą do anemii (inaczej niedokrwistość), która objawia się: bladością, osłabieniem, zmęczeniem, dusznością, zawrotami głowy, łamliwością włosów i paznokci, przyspieszonym biciem serca. U kobiety ciężarnej anemia może doprowadzić do zaburzenia wzrostu płodu, przedwczesnego porodu, a we wczesnej ciąży – nawet poronienia. Żelazo jest niezbędne również do prawidłowego funkcjonowania mózgu, dlatego jego duży deficyt w organizmie przyszłej mamy może odbić się niekorzystnie na rozwoju umysłowym dziecka. Warto więc od początku ciąży zadbać o to, by w codziennej diecie było dużo żelaza, zwłaszcza że zapotrzebowanie na nie wzrasta prawie o połowę: przed ciążą wynosi 18 mg dziennie, a w ciąży 26–27 mg. Czytaj: Poznaj 5 zasad, dzięki którym unikniesz anemii i niedokrwistości M jak mama: Źródło żelaza w diecie Produkty bogate w żelazo Żelazo zawierają zarówno produkty pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Jednak z tych ostatnich żelazo jest znacznie lepiej przyswajane. Dobrymi źródłami żelaza są: chuda wołowina, wątróbka, ozorki, królik, kaczka. Przez lata produktem tradycyjnie zalecanym dla ciężarnych była wątróbka, gdzie żelaza jest wyjątkowo dużo. Jednak to się diametralnie zmieniło, bo zawiera ona witaminę A, której nadmiar może spowodować wystąpienie u płodu wad wrodzonych. Dziś specjaliści zalecają, by w ciąży unikać zarówno wątróbki, jak i wędlin podrobowych z wątrobą. Kobieta w ciąży powinna spożywać w ciągu dnia 200–250 g mięsa i wędlin jako źródła żelaza i pełnowartościowego białka. Zamiennikami mięsa jako źródła białka i żelaza mogą być warzywa strączkowe. Żelazo znajdziesz też w żółtkach jaj i sardynkach z puszki, a spośród produktów roślinnych najwięcej żelaza zawierają: kakao, pestki dyni, otręby pszenne, suszone owoce, kasza jaglana, szpinak, orzechy, migdały. Dobrym źródłem tego pierwiastka są również wodorosty (glony morskie) dostępne w sklepach ze zdrową żywnością. Czytaj: Produkty zakazane w ciąży - sprawdź, czego nie jeść Z czym łączyć produkty bogate w żelazo W „żelaznej diecie” bardzo ważne jest to, z czym łączymy produkty bogate w żelazo, dlatego że na jego przyswajanie wpływa wiele czynników. Największy wpływ na poprawę wchłaniania żelaza ma kwas askorbinowy, czyli witamina C. Na przykład przyswajanie żelaza z orzechów lub szpinaku, gdy zjadane są samodzielnie, wynosi tylko 1–2 proc., a w połączeniu z witaminą C może zwiększyć się nawet pięciokrotnie. A zatem wybierając produkty z żelazem, zawsze staraj się je łączyć z produktami bogatymi w witaminę C. Są to głównie warzywa i owoce: papryka, natka pietruszki, brukselka, kapusta, kiwi, cytrusy, czarna porzeczka, truskawki. Drugim ważnym czynnikiem pomagającym w przyswajaniu żelaza jest białko pochodzenia zwierzęcego. Absorpcję żelaza utrudnia zaś obecność błonnika pokarmowego, szczawianów, tanin i składników mineralnych, wapnia i cynku. Dlatego staraj się nie łączyć produktów zawierających żelazo z nabiałem, np. jedząc kanapkę z szynką i żółtym serem. Sprawdź koniecznie: Dieta w ciąży: uzupełnianie niedoborów żelaza – przykładowe jadłospisy Zawartość żelaza w 100 g produktu drożdże piwne – 18 mg, pestki dyni –15 mg otręby pszenne – 14 mg, kakao –10,7 mg żółtka jaj – 7,2 mg, fasola – 6,9 mg orzechy pistacjowe – 6,4 mg, groch – 5 mg sardynki w puszce – 4,2 mg, pokrzywa – 10 mg płatki owsiane – 3,9 mg, soja – 8 mg kasze – 2,7-4 mg, szpinak – 3,6 mg królik – 3,5, chuda wołowina – 3,9 mg łopatka cielęca – 2,9, suszone morele – 3,6 mg Napoje, które ułatwiają lub utrudniają wchłanianie żelaza Pamiętaj, by nie popijać jedzenia kawą ani czarną herbatą, bo zawierają one taniny – związki hamujące wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego. Po posiłku najlepiej wypij szklankę soku bogatego w witaminę C (np. pomarańczowy, grejpfrutowy, z czarnej porzeczki czy z aronii), która zwiększa wchłanianie żelaza. Dobrym sposobem na uzupełnienie niedoborów żelaza jest regularne picie wywaru lub naparu z liści pokrzywy. Garść młodych liści pokrzywy (mogą być suszone) zalej na noc wodą, a rano gotuj przez 1–2 minuty. Warto pić dwie szklanki takiego wywaru dziennie (dla poprawy smaku można posłodzić go miodem). W aptece można kupić również pokrzywę w saszetkach zaparzaj po dwie saszetki na szklankę i pij dwa razy dziennie. Regularne picie herbatki z pokrzywy od początku ciąży może uchronić cię przed anemią. Czytaj: Herbaty ziołowe w ciąży: 8 ziołowych herbat na najczęstsze dolegliwości ciążowe miesięcznik "M jak mama"1. Dieta wrzodowa - zasady. Dieta w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy polega na niespożywaniu pokarmów pobudzających wydzielanie soków żołądkowych. Bardzo ważna w diecie wrzodowej jest regularność spożywania posiłków, które powinny być małe objętościowo. W przeciwnym razie zalegają w żołądku, powodując
Anemia to stan chorobowy charakteryzujący się obniżonym stężeniem tlenu we krwi – nieleczona może skutkować niebezpiecznym niedotlenieniem tkanek i narządów. Najczęstszym jej podtypem jest anemia z niedoboru żelaza, która niekiedy wynika ze źle zbilansowanej diety. Aby zapobiegać rozwojowi schorzenia lub wyeliminować uporczywe objawy niedokrwistości, warto zadbać o produkty bogate w żelazo w codziennym jadłospisie. Spis treściProdukty bogate w żelazo: anemia a dietaProdukty przy anemii: żelazo hemowe a żelazo niehemoweProdukty przy anemii: maksymalizacja wchłanianiaProdukty bogate w żelazo: lista Produkty bogate w żelazo: anemia a dieta Ze względu na swoje niespecyficzne objawy anemia może długo pozostawać utajona. Zrzucasz złe samopoczucie, brak energii, bladość skóry i wrażliwość na zimno na karb stresującej pracy lub problemów w życiu prywatnym? Wiedz, że są to pierwsze objawy świadczące o tym, że coś niepokojącego dzieje się w twoim ciele. Jedną z najczęstszych przyczyn wywołujących niedokrwistość, niezależnie od grupy wiekowej, jest źle zbilansowana dieta, zwłaszcza ta uboga w żelazo. Komponując swoje posiłki w odpowiedni sposób, możesz łatwo wyeliminować liczne objawy niedokrwistości i pozbyć się schorzenia raz na zawsze. Dobrze dobrane menu jest również fundamentem leczenia farmakologicznego. Dieta dorosłego człowieka – w zależności od wieku, płci i stanu zdrowia – powinna dostarczać od 10 do 18 mg żelaza dziennie. Zapotrzebowanie na pierwiastek dorosłych mężczyzn kształtuje się w dolnej granicy tego zakresu, natomiast w przypadku miesiączkujących kobiet plasuje się ono w górnym zakresie. Inną grupą, która powinna zwrócić szczególną uwagę na włączenie produktów bogatych w żelazo do diety, są przyszłe mamy. Produkty przy anemii: żelazo hemowe a żelazo niehemowe Lista produktów przy anemii, które warto wdrożyć do codziennego menu, jest bardzo długa i różnorodna. Przygotowując potrawy, należy jednak pamiętać, że dzielą się one na źródła żelaza hemowego i niehemowego. Czym różnią się te dwa rodzaje pierwiastka? Ten pierwszy występuje w składnikach pochodzenia zwierzęcego i cechuje się o wiele wyższą biodostępnością. Z kolei ten drugi rodzaj znaleźć można w produktach roślinnych, w tym nasionach, warzywach i zbożach. Żelazo hemowe przyswaja się na poziomie ok. 20%, a niehemowe oscyluje wokół 1-5%. W codziennej diecie warto zadbać o produkty bogate w żelazo – zarówno hemowe, jak i niehemowe. Produkty przy anemii: maksymalizacja wchłaniania Czy istnieją sposoby na zmaksymalizowanie korzyści płynących z diety opartej na produktach bogatych w żelazo? Oczywiście – wystarczy, że zapamiętasz, jakie połączenia są zalecane, a jakie uważane za niekorzystne, a szybko zobaczysz poprawę samopoczucia. Jeśli twoje menu bazuje w dużej mierze na pokarmach będących źródłem żelaza niehemowego, spożywaj je razem z produktami, które w swoim składzie zawierają witaminę A i C, beta-karoten oraz witaminę B9 (kwas foliowy). Mikroelementy te zwiększają biodostępność żelaza w potrawach. Co zrobić, aby nie doprowadzić do zmniejszenia wchłanialności żelaza podczas posiłku? Nie łącz jego źródeł z: polifenolami (np. jagody, winogrona, truskawki, skórka jabłek) fitynianami (np. zboża), szczawianami (np. szpinak), taninami (np. herbata, wino), wapniem (np. przetwory mleczne), kofeiną (np. kawa). Przestrzeganie podstawowych zasad łączenia produktów przy anemii może skutecznie zwiększyć biodostępność tego pierwiastka w diecie. Interesują cię produkty bogate w żelazo? Lista, którą przygotowaliśmy poniżej, została podzielona według praktycznych kategorii i składa się z pokarmów o wysokim stężeniu tego pierwiastka. Wymienione produkty to nie jedyne źródła żelaza, ale stanowią one dobrą bazę do przyrządzenia różnorodnych potraw. Produkty odzwierzęce: wątróbka wieprzowa, wątróbka drobiowa, chude mięso wołowe i wieprzowe, sardynka, makrela, śledź, jaja, ostrygi, kawior. Rośliny strączkowe: soja (tofu, tempeh), soczewica czerwona, groch, ciecierzyca, fasola biała, fasola czarna. Orzechy i bakalie: kakao, orzechy nerkowca, pasta sezamowa, pestki dyni, sezam, nasiona chia, siemię lniane, nasiona słonecznika, orzeszki piniowe, pistacje. Zboża: chleb żytni razowy, ryż brązowy, otręby pszenne, otręby owsiane, komosa ryżowa, orkisz suchy, kasza jęczmienna perłowa. Warzywa: suszone pomidory, natka pietruszki, botwina, brukselka, szczypiorek, koperek, jarmuż, rukola, bób, brokuł, ziemniaki. Owoce: figi suszone, czarne porzeczki, morele suszone, śliwki suszone, awokado, jagody suszone, jabłka. Zioła i przyprawy: rozmaryn, natka suszona, kurkuma suszona, tymianek suszony, bazylia suszona, mięta suszona, kumin suszony, majeranek suszony. Wśród wielu przyczyn wywołujących anemię, niezależnie od grupy wiekowej, wymienia się między innymi źle zbilansowaną dietę. Lista produktów bogatych w żelazo jest na tyle długa i różnorodna, że łatwo skomponować mnóstwo smacznych rozwiązań dietetycznych – wystarczy tylko trochę chęci i wiedza na temat korzystnych oraz niewskazanych połączeń składników. Źródła: Produkty bogate w witaminę C, których nie należy spożywać w jednym posiłku razem z produktami bogatymi w żelazo: y świeże owoce, w szczególności: owoce jagodowe, czarna porzeczka, truskawki, owoce dzikiej róży, owoce cytrusowe y świeże warzywa, w szczególności: kapusta biała, kapusta kwaszona, ogórki kiszone,To już trzeci wpis z serii dotyczącej niedoborów żelaza u dzieci. Temat jest bardzo ważny, ponieważ wiele osób nie zdaje sobie nawet sprawy z tego, że ich dzieci mogą dotyczyć niedobory żelaza. A są to najpowszechniejsze niedobory pokarmowe u małych dzieci! Jeśli nie czytałaś poprzednich wpisów, zajrzyj tam koniecznie! Część 1 – Kiedy i jak powstają niedobory żelaza? Sprawdź, czy Twoje dziecko jest w grupie ryzyka! Część 2 – 8 sposobów na to, by podnieść poziom żelaza u dziecka przy pomocy diety W tych wpisach przechodziliśmy stopniowo od teorii do praktyki. Kończymy na temacie najbardziej praktycznym 🙂 Przygotowałam dla Was listę produktów bogatych w żelazo oraz dwa 3-dniowe jadłospisy, jeden dla niemowlaka a drugi dla kilkulatka 🙂 Mam nadzieję, że w ten sposób pokażę Wam jak przełożyć wcześniejszą teorię na praktykę! Muszę przyznać uczciwie, że szczerze nienawidzę pisać jadłospisów… Po pierwsze nudzi mnie to, po drugie uważam, że są mało praktyczne. Nie da się dopasować jadłospisu do potrzeb wszystkich, tym bardziej do potrzeb dzieci, które mają bardziej hm… wysublimowane gusta 😀 LISTA 30 NAJLEPSZYCH ŹRÓDEŁ ŻELAZA Na liście uwzględniłam produkty będące źródłem żelaza hemowego i niehemowego. Koniecznie korzystajcie z moich wskazówek dietetycznych opisanych w tym wpisie, by dowiedzieć się, co z czym łączyć i czego absolutnie nie dodawać do posiłku. W produktach, których nie wymieniłam również znajduje się żelazo! Jeśli chcesz zdobyć pełną listę produktów bogatych w żelazo, dodatkowo podzieloną na 9 różnych kategorii, możesz ją pobrać poniżej: POBIERZ PEŁNĄ LISTĘ PRODUKTÓW W 9 KATEGORIACH! Tabela w formacie PDF – do pobrania Tabela uszeregowana jest wg. zawartości żelaza w 1 (przeciętnej!) porcji danego produktu! A zatem – produkty na samym szczycie tabeli dostarczą duże ilości żelaza w najłatwiejszy sposób (dużo żelaza na pojedynczą porcję jedzenia). Niektóre produkty zawierają bardzo dużo żelaza, ale niestety nie jesteśmy w stanie zjeść ich w dużej ilości (np. natka pietruszki czy sezam). Ponadto możesz zauważyć, że niektóre produkty mięsne znajdują się dość nisko w tej tabeli. To dlatego, że żelaza w mięsie często jest mniej niż w wielu produktach roślinnych, ALE żelazo hemowe (którego źródłem są tylko produkty zwierzęce) przyswaja się od kilku do kilkunastu razy lepiej niż żelazo niehemowe! Dlatego porcja indyka i tak może dostarczyć więcej żelaza niż np. porcja tofu czy pestek dyni. TO NIE WSZYSTKO! Przygotowałam dla Ciebie coś jeszcze 😀 Prześledziłam całą bazę produktów, by znaleść najlepsze źródła żelaza we wszystkich ważnych kategoriach produktów spożywczych! I przygotowałam dla Ciebie drugą tabelę, podzieloną na 8 kategorii, która pozwoli Ci poznać THE BEST OF pod względem ilości żelaza w kategoriach: orzechy i nasiona, warzywa, owoce, strączki, kasze, mąki, mięso, ryby i inne! To ponad 120 wartościowych produktów 🙂 Jak praktycznie korzystać z tej tabeli: Staraj się, by w każdym posiłku znalazł się choć jeden produkt bogaty w żelazo Przynajmniej do dwóch posiłków dodaj produkt, który jest bardzo dobrym źródłem żelaza (produkty z listy) Postaraj się, by codziennie przynajmniej jeden posiłek zawierał hemowe źródło żelaza (o ile nie jesteś na diecie roślinnej) Do posiłków zawierających niehemowe źródła żelaza dodawaj produkty bogate w witaminę C Unikaj dodawania do tych posiłków mleka i produktów mlecznych (oraz napojów roślinnych wzbogacanych w wapń), łączenia ich z herbatą, naparami ziołowymi, kawą (również zbożową) i kakao Te zalecenia są ważne przede wszystkim dla dzieci, u których już stwierdzono anemię! Jeśli Twoje dziecko nie ma anemii, ale chcesz dostarczać mu odpowiednią ilość żelaza każdego dnia, to postaraj się, by w przynajmniej 3 posiłkach dziennie znajdowały się dobre źródła żelaza dla dziecka. PRODUKTY KONTROWERSYJNE Pojawia się coraz więcej pytań o tzw. alternatywne źródła żelaza (sok z buraka, podroby czy pokrzywa). Postanowiłam napisać zatem parę słów na ten temat! PODROBY Polskie zalecenie dot. żywienia niemowląt i małych dzieci mówią, by nie podawać dzieciom podrobów do 3. roku życia. Jednocześnie w zaleceniach WHO i ESPGHAN znajdziemy informację, że wątróbka jest doskonałym źródłem żelaza i warto wprowadzić ją szybko do diety dziecka. Z punktu widzenia bezpieczeństwa nie ma powodu, by unikać podrobów w żywieniu dzieci. Wbrew powszechnej opinii nie jest to mięso gorszej jakości (często jest znacznie bardziej wartościowe!) oraz nie zawiera więcej szkodliwych substancji niż inne mięsa. Wątroba nie służy bowiem w naszym organizmie do magazynowania toksyn a jedynie odfiltrowuje je z krwi. Toksyny gromadzą się głównie w naszej tkance tłuszczowej. Jednak podroby (szczególnie wątroba) zawiera ogromne ilości witaminy A, którą dość łatwo jest przedawkować u małych dzieci. Dlatego nie należy podawać podrobów zbyt często! 1 porcja w tygodniu wydaje się być bezpieczna. SOK Z BURAKA Burak niestety nie jest dobrym źródłem żelaza. Niestety, bo bardzo mocno nam się z tym żelazem kojarzy! Nie oznacza to jednak, że buraki nie są wartościowym orężem w walce z anemią. Mimo niskiej zawartości żelaza buraki wykazują silne właściwości tzw. „krwiotwórcze” i mogą podnieść poziom hemoglobiny. Dlatego badania wykazują, że chociażby sok z buraka pity regularnie może również poprawić wyniki zawodowych sportowców! Nie warto zatem rezygnować z buraków, można proponować je jako dodatek do posiłków czy składnik soków i koktajlów ale pamiętajmy, że nie należy traktować ich jako źródła żelaza! SOK Z POKRZYWY Zioła to temat dość mocno kontrowersyjny. Sama mam obawy przed zalecaniem kuracji ziołowych u małych dzieci, ponieważ są to produkty o niezwykle silnych właściwościach leczniczych! Często też brakuje badań na temat bezpieczeństwa (i skuteczności) stosowania ziół, niewiele jest też konkretnych zaleceń w tym temacie. Często jednak powraca temat soku z pokrzywy/herbaty z pokrzywy w walce z anemią. Informacje, które udało mi się odnaleźć wskazują, że pokrzywa jest stosunkowo bezpieczna i można ją proponować naszym dzieciom. Niektóre źródła podają ukończenie 1. inne 2. roku życia, jako granicę bezpiecznego wprowadzenia jej do diety. Możemy podawać ją zarówno świeżą (np. w postaci zupy, dodatku do koktajlu), herbaty jak i soku. Myślę, że 1 nieduża porcja pokrzywy dziennie (np. 100-150 ml herbaty lub 1 łyżka soku z pokrzywy) powinna być bezpieczna dla dziecka powyżej 2. roku życia. PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY Pisałam już, że nie lubię tworzyć jadłospisów. Są dla mnie mało praktyczne. Szczególnie jeśli nie robię ich na indywidualne zamówienie. Nie są dostosowane do Twoich potrzeb i potrzeb Twojego dziecka. Ale wiem, że Wy lubicie takie konkretne pomoce 😀 W jadłospisach nie zawsze znajdziecie konkretne przepisy. Dlaczego? Bo każdy z nas lubi inne przyprawy, inne wersje podstawowych dań. To nic złego! W jadłospisach podaję przykładowe przepisy, Wy dostosujcie je do siebie. Nie podaję porcji – pamiętaj to Twoje dziecko powinno decydować, ile jedzenia potrzebuje Wiele przepisów zawiera sól – w diecie dzieci do 1 roku życia należy jej unikać, po prostu omiń ją w przepisie Kliknij TUTAJ aby je pobrać 😉
Dieta przy anemii powinna być bogata w żelazo hemowe (obecne w mięsie) i żelazo niehemowe (dostępne w produktach roślinnych). Dieta bogata w żelazo. mięso i podroby mięsne – wołowina, cielęcina, baranina, gęś, kaczka, królik, wędliny podrobowe oraz wątroba wieprzowa, wołowa, cielęca i drobiowa;
Magnez, jako składnik mineralny, jest niezbędnym związkiem, który musi być dostarczany do organizmu wraz z dietą, aby zapewnić jego prawidłowe funkcjonowanie. Biorąc pod uwagę występowanie składników mineralnych w pożywieniu, a także stopień ich przyswajalności, magnez należy do pierwiastków deficytowych (obok żelaza i wapnia). Dlatego tak ważne jest, aby zapewnić jego
Opublikowano: 7 czerwca, 2022 o 2:11 pm Anemia występuje wtedy, gdy organizm nie posiada wystarczającej ilości zdrowych czerwonych krwinek. Stan ten jest głównie spowodowany utratą krwi lub niezdolnością organizmu do wytworzenia wystarczającej ilości czerwonych krwinek. Istnieje wiele rodzajów anemii. Najczęstszym typem jest niedokrwistość z niedoboru żelaza. Czerwone krwinki zawierają białko zwane hemoglobiną. Hemoglobina jest pełna żelaza. Bez wystarczającej ilości żelaza organizm nie jest w stanie wytworzyć hemoglobiny potrzebnej do stworzenia wystarczającej ilości czerwonych krwinek, które dostarczają bogatą w tlen krew do całego organizmu. Brak folianów i witaminy B-12 może również wpływać na zdolność organizmu do wytwarzania czerwonych krwinek. Jeśli Twój organizm nie potrafi prawidłowo przetwarzać witaminy B-12, może rozwinąć się niedokrwistość złośliwą. Dieta bogata w żelazo, witaminy z grupy B i witaminę C, taka jak poniższy plan, jest ważna, jeśli cierpisz na anemię. Pamiętaj również o suplementacji żelaza. Anemia – plan dietetyczny i Stosując dietę w anemii, pamiętaj o następujących wskazówkach: Nie spożywaj produktów bogatych w żelazo z produktami lub napojami, które blokują wchłanianie żelaza. Należą do nich kawa lub herbata, jajka, produkty o wysokiej zawartości szczawianów i wapnia. Spożywaj produkty bogate w żelazo wraz z produktami bogatymi w witaminę C, takimi jak pomarańcze, pomidory lub truskawki, aby poprawić wchłanianie. Łącz produkty bogate w żelazo z produktami zawierającymi beta karoten, takimi jak morele, czerwona papryka i buraki, aby poprawić różne produkty zawierające żelazo hemowe i niehemowe w ciągu dnia, aby zwiększyć spożycie żelaza. Jedz produkty zawierające żelazo hemowe i niehemowe razem, kiedy to tylko możliwe, aby zwiększyć wchłanianie żelaza. Dodawaj produkty bogate w foliany i witaminę B-12, aby wspierać produkcję czerwonych krwinek. Plan dietetyczny w anemii – dania z dużą ilością żelaza Śniadanie Opcja 1 Płatki zbożowe wzbogacone żelazem i szklanka soku pomarańczowego wzbogaconego żelazem. Opcja 2 Truskawki z niskotłuszczowym jogurtem i garścią pestek dyni i słonecznika. Herbata i kawa hamują wchłanianie żelaza i nie należy ich pić podczas posiłków. Lunch Opcja 1 Kanapka z rostbefem i rzeżuchą na pieczywie wzbogaconym żelazem. Opcja 2 Bajgiel z wędzonym łososiem, twarożkiem i szpinakiem. Obiad Opcja 1 Kotlety jagnięce z gotowanymi ziemniakami, gotowanymi na parze brokułami i jarmużem. Opcja 2 Gulasz składający się z fasoli, ciecierzycy, grochu czarnookiego, pomidorów z puszki, cebuli, czerwonej papryki i czosnku, posypany wegańskim lub mlecznym serem i porcją jogurtu. Tygodniowy plan żywieniowy z dużą zawartością żelaza Najlepsza dieta na anemię zawiera dużo produktów bogatych w żelazo. Ten przykładowy plan zawiera co najmniej 18mg żelaza dziennie, co jest zalecanym spożyciem szczególnie dla kobiet miesiączkujących w wieku od 19 do 50 lat. Osoby, które nie pasują do tej kategorii, również mogą skorzystać z tego planu żywieniowego. Ten plan zakłada też 1500 kalorii dziennie, ale uwzględniliśmy modyfikacje dla 1200 i 2000 kalorii dziennie. Poniedziałek Śniadanie (342 kalorie) 1 porcja Smoothie jagodowo-szpinakowego Drugie śniadanie (200 kcal)1 filiżanka edamame (zielona soja) w łupinach Lunch (422 kcal) 1 porcja Sałatka z białej fasoli i warzyw1 średnia pomarańcza Przekąska po południu/podwieczorek (135 kcal) 3 łyżki suszonych pestek dyni Kolacja (409 kcal) 1 porcja greckiej pieczonej ryby z warzywami Wartości odżywcze: 1,521 kalorii, 66g tłuszczu, 164g węglowodanów, 42g błonnika, 78g białka, 18mg żelaza, witaminy B12, 1,173mg sodu Aby zmniejszyć kaloryczność do 1200 kcal: zmień drugie śniadanie na 1 klementynkę i podwieczorek na 1/4 filiżanki pokrojonego ogórka. Aby uzyskać 2,000 kcal: dodaj 1 porcję muffin z masłem orzechowym do śniadania, zwiększyć do 1/4 filiżanki pestek dyni i dodaj 1 porcję tosta z awokado do obiadu. Wtorek Śniadanie (244 kcal) 1 porcja dyniowych płatków owsianych ½ szklanki pokrojonych truskawek Drugie śniadanie (196 kcal) ¼ filiżanki suszonych pestek dyni ¼ filiżanki malin Lunch (425 kcal) 1 porcja wegańskich wrapów sałatowych Podwieczorek(200 kcal) 1 filiżanka edamame w łupinach Kolacja (455 kcal) 1 porcja serowej zapiekanki z mielonej wołowiny i kalafiora 2 filiżanki mieszanej zieleniny 1 porcja klasycznego sosu Dijon Vinaigrette Wartości odżywcze: 1,521 kalorii, 79g tłuszczu, 137g węglowodanów, 40g błonnika, 74g białka, 20g żelaza, witaminy B12, 1,651mg sodu Aby uzyskać 1200 kcal: pomiń pestki dyni i zjedz 1 klementynkę na podwieczorek. Aby uzyskać 2,000 kcal: dodaj 1 porcję malinowego smoothie z kefirem i dodaj 1 filiżankę pokrojonego w kostkę awokado do sałatki na kolację. Środa Śniadanie (244 kcal) 1 porcja owsianka dyniowa½ filiżanki truskawek Drugie śniadanie (275 kcal) ¼ filiżanki suszonych pestek dyni1 jabłko Lunch (425 kcal) 1 porcja wegańskich wrapsów sałatowych Podwieczorek (155 kcal) 2 jajka ugotowane na twardo Kolacja (402 kcal) 1 porcja zupy z soczewicy i warzyw z parmezanem1 kromka pełnoziarnistej bagietki Wartości odżywcze: 1,501 kalorii, 58g tłuszczu, 193g węglowodanów, 39g błonnika, 63g białka, 18mg żelaza, witaminy B12, 1,671mg sodu Aby uzyskać 1200 kcal: pomiń pestki dyni w porannej przekąsce i pomiń bagietkę przy uzyskać 2,000 kcal: dodaj 1 porcję malinowego Smoothie na kefirze do śniadania, dodaj 1 średnie jabłko i tosta z awokado. Czwartek Śniadanie (244 kcal) 1 porcja dyniowych płatków owsianych ½ szklanki truskawek Drugie śniadanie (90 kcal) 2 łyżki suszonych pestek dyni Lunch (425 kcal) 1 porcja wegańskich wrapów z sałatą Podwieczorek (155 kcal) 2 jajka ugotowane na twardo Kolacja (582 kcal) 1 porcja mielonej wołowiny z makaronem Wartości odżywcze: 1,497 kalorii, 63g tłuszczu, 156g węglowodanów, 31g błonnika, 82g białka, 18mg żelaza, witaminy B12, 1,696mg sodu Aby uzyskać 1200 kcal: na podwieczorek zjedz 1 klementynkę i zmień kolację na 1 porcję gulaszu warzywnego. Aby uzyskać 2,000 kcal: dodaj 1 porcję malinowego smoothie na kefirze do śniadania i dodaj 1 porcję Guacamole do obiadu. Piątek Śniadanie (342 kcal) 1 porcja smoothie jagodowo-szpinakowego Drugie śniadanie (155 kcal) 2 jajka ugotowane na twardo Lunch (425 kcal) Wegańskie wrapy sałatowe Podwieczorek (90 kcal) 2 łyżki suszonych pestek dyni Kolacja (491 kcal) 1 porcja wegetariańskich chili z kabaczka z czarną fasolą 1 porcja sałatki siekanej z guacamole Wartości odżywcze: 1,503 kalorii, 70g tłuszczu, 174g węglowodanów, 47g błonnika, 56g białka, 18mg żelaza, 1mcg witaminy B12, 1,471mg sodu Aby uzyskać 1200 kcal: zamień śniadanie na 1 porcję Smoothie z zielonych warzyw, na drugie śniadanie zjedz 1/4 filiżanki pokrojonego ogórka a na podwieczorek 1 klementynkę. Aby uzyskać 2,000 kcal: dodaj do śniadania muffina z masłem orzechowym, dodaj 1 dużą gruszkę do drugiego śniadania i jabłko do podwieczorku. Sobota Śniadanie (342 kcal) 1 porcja smoothie jagodowo-szpinakowego Drugie śniadanie (180 kcal) ¼ filiżanki suszonych pestek dyni Lunch (307 kcal) 1 porcja wegetariańskiego chili z czarnej fasoli 1 średnia pomarańcza Podwieczorek (100 kcal) 1 filiżanka zielonej soi w łupinach Kolacja (588 kcal) 1 porcja sałatki jarmużowej z pieczonymi słodkimi ziemniakami i czarną fasolą. Wartości odżywcze: 1,518 kalorii, 58g tłuszczu, 200g węglowodanów, 47g błonnika, 61g białka, 18mg żelaza, mcg witaminy B12, 1,315mg sodu Aby uzyskać 1200 kcal: zmień śniadanie na 1 porcję malinowego smoothie na kefirze, na drugie śniadanie zjedz 1/4 filiżanki pokrojonego ogórka i na podwieczorek 1 klementynkę. Aby uzyskać 2,000 kcal: dodaj 1 muffina z masłem orzechowym do śniadania, zjedz średnią pomarańczę na drugie śniadanie oraz dodaj do obiadu tosta z awokado. Niedziela Śniadanie (342 kcal) 1 porcja smoothie jagodowo-szpinakowego Drugie śniadanie (212 kcal) ¼ filiżanki suszonych pestek dyni ½ filiżanki malin Lunch (307 kcal) 1 porcja wegetariańskiego chili z kabaczka z czarną fasolą 1 średnia pomarańcza Podwieczorek (200 kcal) 1 filiżanka edamame w łupinach Kolacja (440 kcal) 1 porcja wołowiny z imbirem i brokułami Wartości odżywcze: 1,502 kalorii, 48g tłuszczu, 195g węglowodanów, 45g błonnika, 79g białka, 19mg żelaza, witaminy B12, 1,396mg sodu Aby uzyskać 1200 kcal: pomiń pestki dyni i na podwieczorek zjedz tylko średnią pomarańczę. Aby uzyskać 2,000 kcal: dodaj 1 muffina z masłem orzechowym do śniadania i porcję salatki z Guacamole do obiadu. Serwis ma charakter edukacyjny. Mimo, że redakcja dokłada wszelkich starań co do jakości merytorycznej przedstawianych treści, wszelkie informacje nie stanowią porady medycznej i nie zastąpią wizyty u lekarza. Z tego powodu redakcja i wydawca serwisu nie mogą ponieść odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie, gdyż nie prowadzi konsultacji medycznej w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.Czy można pić srebro koloidalne w ciąży? Lekarze stanowczo odradzają picie srebra koloidalnego w ciąży. Przyjmowanie suplementów diety z kolargolem nic nie zmieni w kwestii odporności ani nie złagodzi objawów żadnych chorób, a nie warto ryzykować negatywnych skutków jego spożywania dla płodu.
Najwięcej żelaza dostarczą produkty pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza podroby – zawierają żelazo hemowe, które jest lepiej przyswajalne. Nie mniej jednak zdecydowana większość żelaza, jaką dostarczamy, pochodzi z produktów roślinnych, a więc źródeł niehemowej postaci pierwiastka. PAMIĘTAJ Przy spożywaniu pokarmów bogatych w żelazo niehemowe należy zwrócić uwagę na substancje, które będą ograniczały jego przyswajanie. Należą do nich fityniany (produkty zbożowe, strączki, orzechy i nasiona), szczawiany (szpinak, rabarbar, szczaw), wapń (produkty nabiałowe) i taniny (kawa, herbata) [15]. Mimo iż lista substancji przeszkadzających w przyswajaniu żelaza niehemowego jest spora, nie znaczy to, że jesteśmy bez szans. Naszymi sojusznikami w tym wypadku jest witamina C, której zawartość w posiłku możemy zwiększyć przez dodatek chociażby pomidora czy papryki. Również białko zwierzęce w postaci mięsa czy ryb poprawi nam przyswajalność żelaza. Gdy chcemy postawić na posiłek wegański, z pomocą przyjdzie moczenie lub wykorzystanie produktów fermentowanych, np. owsianka zalana wodą i pozostawiona na noc lub wykorzystanie chleba na zakwasie. Również zawarta w owocach fruktoza może nieco zwiększać dostępność żelaza [15-17]. Czytaj też: 17 Najlepszych Wegańskich Źródeł Białka [LISTA] Najlepsze źródła żelaza w diecieWszystko co musisz wiedzieć o żelazieJakie są funkcje żelaza w organizmie?Żelazo w diecieRegulacja gospodarki żelazemKto najczęściej narażony jest na niedobory?Jak najlepiej sprawdzić poziom żelaza w organizmie?Podsumowanie Najlepsze źródła żelaza w diecie Do najlepszych źródeł żelaza należą [na podstawie 18]: Podroby (wątróbka) – ok. 18 mg/100 g (przyswajalne ok. 3 mg) Natka pietruszki – ok. 5,3 mg (przyswajalne ok. 0,7 mg) Kakao – 11 mg/100 g (przyswajalne ok. 0,5 mg) Fasola biała – ok. 10,4 mg (przyswajalne ok. 0,5 mg) Orzechy (pistacjowe, laskowe, migdały) – ok. 4-6 mg (przyswajalne ok. 0,2-0,3 mg) Ciecierzyca – ok. 6,2 mg (przyswajalne ok. 0,3 mg) Quinoa – ok. 4,6 mg (przyswajalne ok. 0,23 mg) Mięso – ok. 1,2 mg/100 g (przyswajalne ok. 0,22 mg) Soja – ok. 3,9 mg (przyswajalne ok. 0,2 mg) Mąka pełnoziarnista – ok. 3,9 mg (przyswajalne ok. 0,2 mg) Pestki dyni – ok. 3,3 mg (przyswajalne ok. 0,16 mg) Ryby (łosoś, tuńczyk) – ok. 0,8 mg (przyswajalne ok. 0,15 mg) Szpinak – ok. 2,7 mg (przyswajalne ok. 0,14 mg) Buraki – ok. 1,7 mg (przyswajalne ok. 0,1 mg) Brokuł – ok. 0,9 mg (przyswajalne ok. 0,1 mg) Na liście nie znalazły się takie produkty jak tymianek czy bazylia oraz inne przyprawy cechujące się dużą zawartością żelaza w 100 g, ale już niewielką w zwyczajowo spożywanej ilości. Wszystko co musisz wiedzieć o żelazie Mówi się, że nie ma życia bez wody, ale nie ma również życia bez jednego z pierwiastków ją budujących, czyli tlenu – to przecież nim oddychamy, a nasze narządy mogą prawidłowo funkcjonować. Aby jednak tlen się do nich dostał, wymaga odpowiedniego transportera, czyli hemoglobiny. Tutaj pojawia się inny cenny pierwiastek, czyli żelazo. Jakie są funkcje żelaza w organizmie? Najbardziej znanymi cząsteczkami w naszym organizmie, składającymi się z żelaza są właśnie te, związane z tlenem. Hemoglobina umożliwia transport tlenu do wszystkich tkanek, mioglobina natomiast stanowi magazyn tlenu w mięśniach. Aż 80% ustrojowego żelaza jest przeznaczana właśnie na te cele [1]. Czytaj też: Jagody Goji – Właściwości (Czy superfoods naprawdę takie super? >> Żelazo buduje również szereg enzymów zaangażowanych w transport elektronów na łańcuchu oddechowym oraz cytochrom P450, odpowiedzialny za wiele szlaków metabolicznych. Wchodzi również w skład enzymów antyoksydacyjnych, bierze udział w przemianach aminokwasów i syntezie kolagenu [1]. Żelazo w diecie Przyswajanie żelaza i regulacja całego procesu jest niesamowicie złożona, a ilość zaangażowanych związków przyprawia o zawrót głowy. Warto jednak chociaż w skrócie o tym powiedzieć, aby rozjaśnić nieco sytuację. Żelazo wraz z pożywieniem trafia do jelit. Wraz z dietą powinniśmy dostarczyć od 10 (mężczyźni) do 18 (kobiety) mg tego pierwiastka. Z tego jedynie 1-2 mg zostaną wchłonięte, reszta zostanie wydalona wraz z kałem. Jest to ilość wystarczająca do pokrycia standardowych strat, ale żelaza w organizmie jest znacznie więcej. Pula ogólnoustrojowego żelaza wynosi ok. 4 g i jest skutecznie zachowywana oraz poddawana recyklingowi [2,3]. Z żywnością dostarczamy dwóch rodzajów żelaza: hemowego i niehemowego. Żelazo hemowe znajdziemy tylko i wyłącznie w produktach odzwierzęcych: mięsie, podrobach, rybach, jajach, owocach morza, itp. Jest ono znacznie lepiej przyswajalne (ok. 20% dostarczonego żelaza hemowego ulega przyswojeniu). Żelazo niehemowe z kolei występuje zarówno w produktach roślinnych (100% zawartego w nich żelaza) i zwierzęcych (ok. 60%, pozostałą część stanowi żelazo hemowe), a jego przyswajalność wynosi ok. 5%. PAMIĘTAJ Pula żelaza w organizmie wynosi ok. 4 g, a podstawowe straty są uzupełniane wraz z dietą, w której występuje żelazo w formie hemowej i niehemowej. Zapotrzebowanie wynosi 10 mg u mężczyzn i 18 mg u kobiet. Regulacja gospodarki żelazem Żelazo hemowe występuje w postaci kationu Fe2+ i w takiej postaci, poprzez transporter hemowy trafia do komórek jelit. Żelazo niehemowe z kolei ma postać kationu Fe3+ i musi zostać najpierw zredukowane przez dwunastniczy cytochrom B (DcytB) do postaci Fe2+, a następnie przetransportowane do wnętrza komórki przez transporter metali dwuwartościowych (DMT1) [4,5]. Dalej szlak obu form łączy się – ferroportyna (FPT) transportuje jony żelaza na zewnątrz komórki jelit, hefajstyna (Hp) utlenia Fe2+ do Fe3+, a te następnie są transportowane we krwi do narządów docelowych przez transferrynę (TFN), która jest wychwytywana przez receptory transferryny (TR). W komórkach żelazo jest magazynowane przez ferrytynę (FTN) [4,1]. Sprawdź: Kurkuma i piperyna – Sprzymierzeńcy nie tylko przy odchudzaniu >> Niedobór żelaza aktywuje szereg reakcji prowadzących do wzmożonej syntezy DMT1 i TR oraz zahamowania syntezy FTN – zwiększa się absorpcja i transport żelaza na obwód. Przy nadmiarze żelaza ma miejsce sytuacja odwrotna – synteza związków ułatwiających wchłanianie i transport żelaza oraz receptorów transferryny ulega zmniejszeniu, a zwiększa się natomiast powstawanie ferrytyny, celem wytworzenia zapasów żelaza [1,6]. Ważnym białkiem jest również wytwarzana przez komórki wątroby hepcydyna, której wzrost stężenia ogranicza syntezę FPT i DMT1, a tym samym transport żelaza do komórek organizmu. Do zwiększonego stężenia hepcydyny dochodzi w okresie stanu zapalnego i nadmiaru żelaza w organizmie (wysokiego poziomu TFN), do zmniejszonego natomiast w stanie niedotlenienia i niedoborów [7,8] Wniosek: organizm potrafi samodzielnie regulować poziom żelaza w zależności od zapotrzebowania. Kto najczęściej narażony jest na niedobory? Problemy z nieodpowiednim spożyciem żelaza mogą mieć przede wszystkim kobiety, w tym te uprawiające sport, będące w ciąży lub karmiące piersią oraz osoby na diecie wegańskiej. Jak pokazują statystyki, Panie najczęściej nie spożywają zalecanych ilości pierwiastka, choć nie jest to regułą [9,10,11]. Regułą nie jest także problematyka dostarczenia odpowiednich ilości żelaza przez wegan. Jak donoszą badania, mimo obecności wielu składników ograniczających wchłanianie żelaza w diecie jak i formy niehemowej, jako jedynej formy żelaza w pożywieniu, organizm może się do takiego stanu rzeczy “przyzwyczaić” – po 10 tygodniach diety wegańskiej przyswajalność żelaza wzrasta o nawet 40%. Wszystko za sprawą zmniejszonego poziomu ferrytyny, co pociąga za sobą potrzebę zwiększenia wchłaniania żelaza [12,13]. Jak najlepiej sprawdzić poziom żelaza w organizmie? Aby dowiedzieć się, jak wygląda nasz poziom żelaza, zaleca się zbadać kilka parametrów jednocześnie. Podstawowych informacji dostarczy nam morfologia ogólna, w której obniżenie stężenia hemoglobiny (HGB lub Hb), hematokrytu (HTC) i średniej objętości krwinki czerwonej (MCV) będzie wskazywać na niedobór żelaza i rozwijającą się niedokrwistość [14]. Wartości referencyjne (K – kobieta, M – mężczyzna): Hb [mg/dl] 12-16 (K) 14-18 (M) HTC [%] 37-47 (K) 40-54 (M) MCV [fl] 82-92 Poziom żelaza sprawdzimy dokładnie wykonując pomiar wysycenia transferryny żelazem (TfS), stężenia żelaza w surowicy (Fe) i stężenia ferrytyny. Wartości poniżej referencyjnych będą wskazywać na niedobór pierwiastka [14]: TfS [%] 20-45 Fe [ug/dl] 11-33 Ferrytyna [ug/l] 10-200 (K) 15-400 (M) Podsumowanie Żelazo jest niezmiernie ważnym pierwiastkiem w życiu człowieka i warto zadbać o jego odpowiednią podaż wraz z dietą. Mimo iż jego przyswajalność z niektórych produktów jest niewielka, w zupełności to wystarcza – normy spożycia biorą pod uwagę te straty i w rzeczywistości potrzebujemy ok. 1-2 mg w pełni przyswajalnego żelaza. Nie należy również przesadzać z jego źródłami w postaci produktów odzwierzęcych, gdyż bardzo często zawierają również sporo tłuszczów nasyconych i niekorzystnie oddziałują na układ sercowo-naczyniowy. Czytaj dalej: Dieta w Chorobie Hashimoto – Zalecenia (Obalamy Mity) >> Mimo iż nie obserwuje się zazwyczaj objawów nadmiernego spożycia żelaza w organizmie człowieka, zdarzają się schorzenia, w których niewielkie jego ilości mogą być brzemienne w skutkach. Są to hemochromatozy, spowodowane mutacją genu kodującego hepcydynę, a tym samym zaburzeniem wchłaniania jelitowego żelaza. Należy również uważać ze stosowaniem preparatów z żelazem na własną rękę – wskazaniem mogą być tylko i wyłącznie zalecenia lekarskie, poparte odpowiednimi badaniami. Źródła: Erdman Jr, J. W., MacDonald, I. A., & Zeisel, S. H. (Eds.). (2012). Present knowledge in nutrition. John Wiley & Sons. Jarosz, M., Rychlik, E., Stoś, K., Wierzejska, R., Wojtasik, A., Charzewska, J., … & Chwojnowska, Z. (2017). Normy żywienia dla populacji Polski. Instytut Żywności i Żywienia. Conrad, M. E., & Umbreit, J. N. (2000). Iron absorption and transport—an update. American journal of hematology, 64(4), 287-298. Murray, R. K., Granner, D. K., Rodwell, V. W., Kokot, F., Aleksandrowicz, Z., Harper, H. A., … & Kłyszejko-Stefanowicz, L. (2015). Biochemia Harpera ilustrowana. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Iron metabolism and related disorders. Ye, H., & Rouault, T. A. (2010). Human iron− sulfur cluster assembly, cellular iron homeostasis, and disease. Biochemistry, 49(24), 4945-4956. Sokołowska, E.& Klimek, J. (2007). HEPCYDYNA HORMON UCZESTNICZĄCY W REGULACJI METABOLIZMU ŻELAZA W ORGANIZMIE. POSTÊPY BIOLOGII KOMÓRKI TOM 34 2007 NR 1 (1530) Filipczyk, L., Król, P., & Wystrychowski, A. (2010). Hepcydyna-hormon wątrobowy kontrolujący homeostazę żelaza. In Forum Nefrologiczne (Vol. 3, No. 4, pp. 233-242). Dudek, M., Kocyłowski, R., Kokocińska, K., Kuźniacka, I., Lewicka, I., & Suliburska, J. (2017). Ocena podaży żelaza i kwasu foliowego u kobiet w wieku rozrodczym. In Forum Zaburzeń Metabolicznych (Vol. 8, No. 2, pp. 88-95). Myszkowska-Ryciak, J., Hornberger, R., Harton, A., & Gajewska, D. (2015). Ocena spożycia wybranych składników pokarmowych u osób stosujących dietę wegańską. Probl Hig Epidemiol, 96(4), 769-72. Clénin, G., Cordes, M., Huber, A., Schumacher, Y. O., Noack, P., Scales, J., & Kriemler, S. (2015). Iron deficiency in sports–definition, influence on performance and therapy. Swiss medical weekly, 145(4344). Armah, S. M., Boy, E., Chen, D., Candal, P., & Reddy, M. B. (2015). Regular consumption of a high-phytate diet reduces the inhibitory effect of phytate on nonheme-iron absorption in women with suboptimal iron stores. The Journal of nutrition, 145(8), 1735-1739. Hunt, J. R., & Roughead, Z. K. (2000). Adaptation of iron absorption in men consuming diets with high or low iron bioavailability. The American journal of clinical nutrition, 71(1), 94-102. Szczeklik, A. (2018). Interna Szczeklika 2018. Medycyna Praktyczna. Saunders, A. V., Craig, W. J., Baines, S. K., & Posen, J. S. (2013). Iron and vegetarian diets. The Medical Journal of Australia, 199(4), S11-S16. Engle-Stone, R., Yeung, A., Welch, R., & Glahn, R. (2005). Meat and ascorbic acid can promote Fe availability from Fe− phytate but not from Fe− tannic acid complexes. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 53(26), 10276-10284. Hurrell. (2004). Phytic acid degradation as a means of improving iron absorption. International Journal for Vitamin and Nutrition Research, 74(6), Amerykańska baza wartości odżywczej produktów,Jagody: Jagody, takie jak jagody goji, czarne jagody czy borówki, są bogate w żelazo i witaminę C. Można je spożywać na surowo, dodawać do owsianki, jogurtów czy deserów. Dieta bogata w żelazo – przykład dziennego jadłospisu. Śniadanie: Owsianka z owocami (np. jagodami, rodzynkami), nasionami dyni i słonecznika oraz migdałami.
Dieta przy nadmiarze żelaza – co jeść, a czego unikać? Nadmiar żelaza jest dla organizmu naprawdę niebezpieczny – kiedy ten pierwiastek odkłada się w organizmie, dochodzi do zniszczeń tkanek i narządów ( wątroby, serca, trzustki, przysadki mózgowej, stawów). Za ten stan rzeczy najczęściej odpowiada choroba genetyczna – hemochromatoza pierwotna, związana ze zmianami w genie HFE. Co zatem jeść, a czego unikać, jeśli w organizmie występuje nadmiar żelaza? Produkty, które warto włączyć do diety Najlepiej spożywać te produkty, które obniżają wchłanianie żelaza, czyli przede wszystkim nabiał [1]. Absorpcję zmniejszają też kawa lub herbata do posiłku. Dobrze spożywać również dużo warzyw i owoców, które zawierają antyoksydanty, bogate w błonnik orzechy, ryż i nasiona [2], a także białe makarony i pieczywo, kasze oraz ziemniaki [1]. Produkty, których lepiej unikać (lub całkowicie wyeliminować) Lepiej unikać produktów bogatych w żelazo (przede wszystkim to łatwo przyswajalne). Chodzi głównie o czerwone mięso ( wołowinę i wieprzowinę) [2]. Dobrze ograniczyć również spożywanie żółtek jaj, ciemnego pieczywa i makaronów, fasoli, grochu czy owsa [1]. Warto zminimalizować także wykorzystywanie w kuchni produktów, które zwiększają wchłanianie żelaza. Jakich? Przede wszystkim alkoholu (jeśli doszło do uszkodzenia wątroby, należy go całkowicie wyeliminować) i słodkich napojów czy przekąsek. Zaleca się też eliminację owoców morza z diety (mogą zawierać bakterię Vibrio vulnificus – niebezpieczną dla osób z nadmiarem żelaza) [2]. Witamina C – uważaj na nią Witamina C wzmaga wchłanianie żelaza. Z tego powodu najlepiej nie suplementować jej w dawce większej niż 200 mg [2]. Nie należy łączyć w jednym posiłku także produktów bogatych w witaminę C z produktami bogatymi w żelazo [1]. Dużo witaminy C zawierają papryka, kiszonki, pomidory, porzeczki, truskawki i cytrusy. Hemochromatoza? Sama dieta nie wystarczy… Chociaż dieta uboga w żelazo jest w przypadku chorych na hemochromatozę wskazana, nie doprowadzi ona do obniżenia nagromadzonego już pierwiastka (w postaci ferrytyny). Będzie natomiast pomocna w zapobieganiu kumulacji jego dodatkowych ilości. Aby usunąć z organizmu nadmiar żelaza i zapobiec dalszemu rozwojowi choroby (a także cofnąć niektóre obecne już objawy) najczęściej stosuje się upusty krwi, na początku 1-2 razy w tygodniu. To dla znacznej większości chorych bezpieczna i naturalna metoda leczenia. Obniżenie poziomu ferrytyny (nagromadzonego żelaza) do prawidłowych wartości trwa zazwyczaj 3-6 miesięcy od rozpoczęcia upustów krwi [3]. Źródła: [1] Dieta w hemochromatozie, materiały edukacyjne Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. [2] Iron Disorders Institute, Diet Recommendations for Hemochromatosis, 2006. [3] EASL, EASL practical guidance for HFE hemochromatosis, “Journal of Hepatology” 2010, vol. 53, 3-22. Zapisz się na newsletter! Chcę otrzymywać od na podany przeze mnie adres e-mail informacje (w tym marketingowe i handlowe) dotyczące serwisu, a także innych podmiotów współpracujących z portalem zgodnie z Polityką Prywatności - Agnieszka Łapajska Redaktor medyczny testDNA, specjalizujący się w temacie nietolerancji pokarmowych, badań po poronieniu, hemochromatozy oraz ustalenia ojcostwa i pokrewieństwaPrzyczyniają się do wyższego stężenia wolnych rodników w organizmie. Spożywając bardzo często np. czerwone mięso, dostarczamy sobie spore ilości dobrze wchłanialnego żelaza. Jednak jedzenie wołowiny trzy razy w tygodniu nie jest najlepszym rozwiązaniem ze względu na zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Żelazo jako jeden z kluczowych składników diety Mało osób wciąż wie, że żelazo jest jednym ze składników odżywczych, który w diecie musi mieć swoje miejsce. Odpowiada on za prawidłowe funkcjonowanie organizmu, a jego niedobór może okazać się bardzo niebezpieczny. Jego uzupełnianie najszybciej odbywa się za pośrednictwem spożywania produktów bogatych w żelazo. Jak tworzyć dietę przy jego niedoborze? Dieta bogata w żelazo – dla kogo taki wariant? Zapotrzebowanie na żelazo w diecie bardzo często jest tematem poruszanym przez lekarzy, a ma to bezpośredni związek z tym, że duża liczba osób boryka się z jego niedoborem. Do najczęstszego skutku jaki występuje w przypadku gdy danego pierwiastka jest zbyt mało jest niedokrwistość tłumaczona jako zbyt małe stężenie hemoglobiny. Jest to produkt niezwykle ważny i niezbędny do życia. Odpowiada w głównej mierze za to, aby tlen był dostarczany do komórek, a dwutlenek węgla do płuc. Dieta na niedobór żelaza będzie w stanie pomóc także w przypadku ograniczonej odporności, gdyż pierwiastek ma wpływ na pracę serca oraz mięśni. Badania przeprowadzane w ostatnim czasie wykazały, że problem niedoboru żelaza dotyka aż 5% populacji. Patrząc na ilość osób jest to bardzo niepokojące zjawisko. Żywność bogata w żelazo ma ogromne znaczenie, ponieważ pierwiastek ten jest bardzo szybko tracony przez organizm niezależnie od pory dnia czy nocy. Oznacza to, że bardzo ważne jest aby wiedzieć co jeść aby podnieść żelazo. Wysokość zapotrzebowania na ten składnik nie jest kwestią jednostajną i może się różnić w zależności od osoby. W przypadku osób dorosłych jest to około 20 gram dla kobiet natomiast mniej potrzebują mężczyźni około 10 gram. Tworzenie diety i szukanie odpowiedzi na pytanie co zawiera żelazo dieta to zawsze aspekt, który rozpatruje się w sposób indywidualny. Samodzielne dokonywanie zmian może nie być najlepszym rozwiązaniem jeśli nie posiada się odpowiedniej wiedzy w tym temacie. W takich okolicznościach dobrze jest poprosić o wsparcie osoby doświadczone – dietetyków bądź lekarzy. Są to osoby, które doskonale wiedzą jakie produkty bogate są w żelazo. Przed przystąpieniem do zmian swoich nawyków żywieniowych dobrze jest też wykonać chociaż podstawowe badania, aby poznać skalę niedoborów, a także określić przyczynę skąd mogą one się pojawiać. Jakie są najczęstsze przyczyny pojawiania się niedoborów żelaza? Niedobory żelaza mogą mieć różne podłoże dlatego tak istotne jest to, aby konsultować je każdorazowo z lekarzem. U jednych wystarczająca będzie żelazo dieta natomiast inni muszą znaleźć konkretną przyczynę dlaczego dane zjawisko pojawiło się. Do najczęstszych przyczyn, które doprowadzają do tego, że nasz organizm cierpi na niedobór zalicza się: Strata krwi wynikająca u kobiet z obfitych i długich miesiączek, urazy mechaniczne bądź zabiegi, a także może to być związane z częstym oddawaniem krwi Brak prawidłowego wchłaniania się żelaza z przewodu pokarmowego. Do najczęstszych powodów takiego zjawiska zalicza się choroby jelit, mała kwaskowatość soku żołądkowego Zbyt duże zapotrzebowanie przy niewielkim wchłanianiu – są to problemy, które dotykają zazwyczaj kobiet w ciąży oraz osób będących w fazie dojrzewania Dieta – jak w wielu innych dolegliwościach również zbyt uboga dieta może być przyczyną zbyt małej ilości żelaza w organizmie. Co jeść przy niedoborze żelaza będzie więc kwestią osobną dla każdej przyczyny. Poznanie powodu ma ogromne znaczenie zarówno w zmianie codziennych nawyków żywieniowych, a w przypadku poznania choroby wprowadzenie odpowiedniego leczenia. Dieta na niedobór żelaza powinna być wprowadzona od razu po wykonaniu badań i stwierdzeniu niedoborów. Lekceważenie tego problemu może być niebezpieczne. Oczywiście poza konkretnymi założeniami takiej diety istotne znaczenie ma również dostarczanie wszystkich pozostałych składników odżywczych, a także kontrola swojego zapotrzebowania kalorycznego. W przeciwnym razie dieta bogata w żelazo może nie mieć żadnego sensu. Jakie objawy daje niedobór żelaza? Braki w dostarczaniu żelaza dają swoiste objawy, dzięki czemu znacznie łatwiej jest znaleźć przyczynę swojego złego samopoczucia. Osoby, u których niezbędna jest dieta na niedobór żelaza zazwyczaj skarżą się na ciągłe zmęczenie mimo wysypiania się, senność, a także pogorszenie się humoru. Są to konsekwencje, które znacznie obciążają psychikę i powodują, że nie ma się chęci do funkcjonowania. Poza takimi zjawiskami zauważyć można także ból głowy niewiadomego pochodzenia, zwiększenie się tętna czy też pogorszenie wyglądu paznokci oraz włosów. Niestety brak odpowiedniej reakcji i pogłębianie problemu niedoboru doprowadza do tego, że objawy również nasilają się i mogą stać się bardzo uciążliwe. Nasz organizm nie ma siły na działanie. Mamy znacznie mniej sił, a skóra zaczyna być bardziej podatna na pojawianie się siniaków. Zauważa się także zwiększoną ilość infekcji. Dieta wysokożelazowa jest niezbędna, aby przywrócić prawidłowe działanie naszych komórek oraz organizmu. Warto wprowadzić ją tak szybko jak to możliwe aby jak najszybciej pozbyć się przykrych objawów. Często sama dieta pudelkowa Poznań może okazać się wystarczająca. Na szczęście ilość produktów spożywczych o dużej zawartości żelaza jest spora, dzięki czemu stworzenie pysznego jadłospisu jest jak najbardziej możliwe. Podczas tworzenia diety ogromną rolę odgrywa to, aby łączyć drogocenne właściwości ale nie zapominać także o swoich preferencjach żywieniowych, ponieważ w takim przypadku szybko można doprowadzić się do zniechęcenia i zaniechania stosowania diety. Jak zwiększyć wchłanianie się żelaza do organizmu? Co ciekawe przyswajalność żelaza może zależeć także od podjętych przez nas działań. Mało osób wie, że dieta wysoko żelazowa może być wspierana także innymi działaniami, dzięki którym nasz organizm będzie zdecydowanie lepiej radził sobie z dostarczaniem żelaza do komórek. Do najlepszych sposobów poprawy wchłaniania zaliczyć można: Udoskonalenie diety poprzez wprowadzenie do niej produktów zawierających sporą ilość witaminy C Uzupełnienie diety o pieczywo produkowane z zakwasu. Polecane są niemalże wszystkie produkty o charakterze fermentowanym – ogórki kiszone czy kapusta Z diety dobrze jest wykluczyć kawę oraz herbatę, które do tej pory spożywane były do posiłków oraz bezpośrednio po nich. Jest to związane z dużą zawartością tanin i polifenoli, które mogą utrudniać wchłanianie żelaza Wykluczyć z diety produkty, które mają wysokie stężenie wapnia – są to zazwyczaj artykuły spożywcze nabiałowe Dobrą praktyką jest wprowadzenie roślin strączkowych. Jak widać dbanie o organizm to nie tylko dieta w niedokrwistości z niedoboru żelaza ale także szereg innych działań, dzięki którym można skutecznie wesprzeć swoje funkcjonowanie. Wprowadzając dietę do swojej codzienności nie należy od razu bagatelizować problemu i uważać go za ostatecznie zamknięty. Mimo wprowadzonych zmian dobrze jest nie rezygnować z regularnego wykonywania badań. Poznanie niektórych dolegliwości we wczesnym stadium może zwiastować całkowite uleczenie bądź znaczną poprawę komfortu życia. Jakie produkty jeść podczas niedoboru żelaza? Produktów bogatych w żelazo jest bardzo dużo co znacznie ułatwia tworzenie diety. Osoby, u których stwierdzono niedokrwistość bądź borykają się z trudnościami na poziomie wchłaniania żelaza powinny zadbać o obecność w jadłospisie następujących artykułów: Szpinak – jest to produkt ogólnie uznawany za zdrowy i jest też jednym z artykułów, który pierwszy przychodzi na myśl jeśli analizuje się co jest bogate w żelazo. Składnik ten ma wiele działań prozdrowotnych, ponieważ zawiera sporą ilość witaminy C, dzięki której żelazo bardzo łatwo jest przyswajane. Poza tym jest także bogaty właśnie w żelazo, gdzie na 100 gram posiada aż 3,6 mg tego pierwiastka Produkty mięsne – co ciekawe produkty takie jak wątróbka czy serce ma bardzo dużą zawartość żelaza ale także można w nich znaleźć witaminy pochodzące z grupy B Pestki dynia – źródło żelaza w diecie to także mogą być pestki dyni. Ich jedna dzienna porcja dostarczy do organizmu około 4,2 mg tego składnika. Ponadto są również świetnym źródłem cynku oraz magnezu, a także charakteryzują się sporą zawartością węglowodanów czyli energii dla naszego ciała Rośliny strączkowe – poza tym, że są niezwykle smaczne to także są ciekawym rozwiązaniem dla osób stosujących dietę bogatą w żelazo. Są dobrym uzupełnieniem tego pierwiastka dla osób, które rezygnują ze spożywania sporej ilości mięsa Owoce morza – są produktami hemowymi, co oznacza, że wiąże się to ze sporą zawartością żelaza. Ilość tego składnika zależy bezpośrednio od produktu ale warto wiedzieć, że w tej grupie można liczyć również na zwiększoną ilość białka i witamin Gorzka czekolada – jest to dobra wiadomość dla osób, które nie chcą całkowicie rezygnować z rozwiązań takich jak słodycze. Gorzka czekolada bogata jest w żelazo ale również przeciwutleniacze. Często stosowana jest podczas pogorszenia samopoczucia czy zasłabnięcia. Jak powinna wyglądać dieta żelazo? Dla niektórych osób samodzielne stworzenie sobie jadłospisu wiąże się z bardzo dużym stresem. Nie każdy posiada wiedzę odpowiednią do stworzenia dla siebie takiego wariantu. Na szczęście nie jest to konieczne i wcale nie trzeba rezygnować z dbałości o swoje zdrowie. Idealnym rozwiązaniem, dzięki któremu możliwe jest utrzymanie prawidłowego funkcjonowania organizmu i wprowadzenie poprawnych nawyków żywienia jest catering dietetyczny. Opcja ta cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem oraz zaufaniem i nie ma się co dziwić. Umożliwia ona dbanie o to co jemy przy jednoczesnym braku konieczności straty czasu. Dieta pudełkowa Kraków pozwala zachować wolne chwile i dostarczać swojemu ciału wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Jest to związane z ogromnymi nakładami pracy przez dietetyków, którzy robią wszystko aby łączyć smak, zdrowie i piękny wygląd posiłków. Czytaj więcej: Dieta niskotłuszczowa rozwiązaniem na lepsze życie Dieta niskopurynowa – przy jakich dolegliwościach się sprawdza? Co jeść przy biegunce? Jaka będzie najlepsza dieta? Dieta antyhistaminowa – dla kogo przeznaczony jest taki rodzaj diety? Dieta sirtuinowa – czym tak naprawdę jest i jak powstała? Dieta przeciwzapalna – komu jest w stanie pomóc? Detoks sokowy – jak zyskał tak dużą popularność? Dieta ubogoresztkowa – co to jest i dlaczego się ją stosuje? Dieta bogato resztkowa – czym jest i kto powinien ją stosować? Dieta okienkowa – skuteczna nowość?
qyLNbS.